Een Zorgzame Buurt kent geen grenzen. Het project in Geel werkt nauw samen onder andere het lokale sociaal huis, ziekenhuis en de huisartsenpraktijken om de link tussen de formele en informele zorg te versterken. De Zorgzame Buurt ‘Geel Bu(u)rt Door’ coördineert dit samenwerkingsverband en betrekt buurtbewoners in projectgroepen. Recent speelde de buurt ook een rol in de openingsvideo van een congres rond een “economy of wellbeing” van de Wereldgezondheidsorganisatie. Deskundige buurtzorg Kristel Milis en projectcoördinator Dorien Van den Bulck getuigen over de werking van deze unieke Zorgzame Buurt: “samenwerking tussen welzijns- en zorgpartners biedt nieuwe mogelijkheden voor de buurt“.

‘Geel Bu(u)rt Door’ is het vervolg op de buurtwerking ‘Geel Bu(u)rt’. Stad Geel zet hierbij in op het verbinden van buurtbewoners en het ondersteunen van buurtantennes. Het huidige Zorgzame Buurtproject gaat een stap verder en biedt een antwoord op de vraag naar meer ondersteuning vanuit de professionele zorg. Deskundige buurtzorg Kristel Milis licht de focus van het project toe: “onze prioriteit is het faciliteren van de onderlinge afstemming tussen vrijwillige buurtbewoners en professionele hulpverleners. Op die manier kunnen beide naar elkaar doorverwijzen en kort op de bal spelen.”

Ondertussen is ‘Geel Bu(u)rt Door’ volop in beweging. Buurtcoördinator Dorien Van den Bulck geeft meer uitleg: “De bewoners van Geel konden via buurtbabbels en bevragingen hun input geven over de inhoud van het project. Deze gegevens hebben we ondertussen geanalyseerd zijn en koppelen we binnenkort terug naar de buurt.” Naast deelnemen aan de bevragingen kunnen buurtbewoners ook een mandaat opnemen in een van de projectgroepen die gelinkt zijn aan deelprojecten van ‘Geel Bu(u)rt Door’.

DYNAMISCHE DEELPROJECTEN

De Zorgzame Buurt werkt nauw samen met verschillende partners. Deze samenwerkingen zijn elk uitgegroeid tot verschillende volwaardige deelprojecten. Om de buurt zoveel mogelijk te betrekken wordt elk subproject getrokken door projectgroepen waarin buurtbewoners en professionele hulpverleners samenwerken: ”bewoners krijgen op die manier een platform om de noden van de buurt aan te kaarten op een gedeeld overlegplatform”.

Een eerste deelproject is Zorgzaam Ziekenhuis. ‘Geel Bu(u)rt Door’ werkt samen met partners in het ziekenhuis om gespecialiseerde zorg naar de buurt te brengen. De coronapandemie gaf de aanzet om de samenwerking met het ziekenhuis eerst vanuit het woonzorgcentrum uit te bouwen: “daardoor kunnen bewoners op doorwijzing van de huisarts binnenshuis op consultatie bij de geriater. Zo vermijden we ziekenhuisopnames en lange wachttijden”, klinkt het bij Dorien. Door haar holistische blik kan de geriater veel zorgvragen zelf beantwoorden en indien nodig doorverwijzen naar andere specialisten: “we zien hier een grote meerwaarde in voor de bewoners van het woonzorgcentrum, maar bij uitbreiding ook voor mantelzorgers en buurtbewoners”.

"Doordat buren elkaar sneller vinden kan de arts zich volledig op de medische vragen richten."

Daarnaast werkt het woonzorgcentrum nu ook samen met het ziekenhuis rond teleconsultaties voor wondzorg: “via een beveiligde verbinding beoordelen specialisten wonden van patiënten in het woonzorgcentrum. Op die manier vermijden we onnodige verplaatsingen en kunnen artsen gerichter te werk gaan”. Wanneer de samenwerking met het woonzorgcentrum op punt staat, wil de projectgroep teleconsultaties integreren in het zorglandschap van de buurt: “ons doel is om de televerbinding met specialisten uit het ziekenhuis te introduceren bij huisartsen en thuisverpleegkundigen zodat zij patiënten in hun praktijk of tijdens een huisbezoek vlot en kwaliteitsvol kunnen helpen.”

Een volgend subproject draait rond het verbinden van lokale huisartsenpraktijken met ‘zorgzame buren’. Met Zorgzame Praktijken ondersteunt ‘Geel Bu(u)rt Door’ huisartsen die ontelbare welzijnsvragen krijgen: “om aan deze noden tegenmoet te komen gaan we samen met de artsen op zoek naar vrijwillige buurtbewoners. Op die manier ondersteunen we hun rol als brugfiguur tussen de zorgvrager en zorgzame buur”, verduidelijkt Dorien. “Vaak gaat het om kleine ondersteuningsvragen zoals boodschappen doen of de hond uitlaten waardoor de eigenaar een ziekenhuisopname niet langer uitstelt. Doordat buren elkaar sneller vinden kan de arts zich volledig op de medische vragen richten”, benadrukt Dorien.

Het derde deelproject brengt de dienstverlening van het lokaal dienstencentrum Luysterbos en het Sociaal Huis naar de buurt. “Met de Luysterkeet en het Sociaal Huis zetten we in de buurt een tent op waar mensen vragen kunnen stellen over de lokale dienstverlening terwijl ze samen een kop koffie drinken. Door decentraal te werken ontmoeten we burgers in hun eigen omgeving. Op die manier dragen we bij aan de afname van de vraag- en handelingsverlegenheid in de buurt”, vertelt Kristel. “We bouwen ondertussen verder aan contacten met lokale verenigingen en initiatieven. Ook aansluiten op bestaande buurtzorgcafés staat op de agenda”, vult Dorien aan.

KLANKBORD VERDUURZAMEN

De Zorgzame Buurt denkt ook na over de verduurzaming van de opgebouwde contacten: “De samenwerkingsverbanden die we met ‘Geel Bu(u)rt Door’ ontwikkelen worden nadien ingebed in de werking van ‘Geel Bu(u)rt’”, stelt Kristel. Daarnaast wil de buurt in de toekomst inzetten op het uitbouwen van een breder zorgnetwerk. “De Zorgzame Buurt is gelegen in het centrum, waar het zich oorspronkelijk op richtte. Maar ondertussen hebben we deze invloedsfeer al uitgebreid naar een paar deeldorpen. Uiteindelijk is het de bedoeling om in alle deeldorpen van Geel zorgnetwerken uit te bouwen”, vertelt Dorien.

Elke buurt is anders en mensen moeten zelf hun buurt bepalen, al zijn gedreven partners en een ontvankelijke buurt ingrediënten voor succes.

Het is niet altijd vanzelfsprekend om buurtbewoners te bereiken: “via buurtbabbels, flyers, nieuwsberichten en vragenlijsten die we via verschillende kanalen verspreiden, proberen we zoveel mogelijk inwoners te informeren. Hoewel onze activiteiten succesvol zijn, blijft het een uitdaging om meer bewoners te mobiliseren”, benadrukt Dorien. “Zo organiseerden we een buurtbabbel waar de opkomst beperkt was, desondanks het vele werk dat in de voorbereiding kroop. Kritisch evalueren, bijsturen en blijven proberen om iedereen te bereiken is dan de boodschap”, vult Kristel aan.

Inzetten op samenwerking loont, want in Geel zijn zowel professionele zorgverleners als buurtbewoners enthousiast om samen hun schouders onder het project te zetten. “Het is fijn om te zien dat mensen vanuit hun intrinsieke motivatie een extra engagement willen opnemen”, vertelt Dorien. De partners werken niet alleen samen rond de Zorgzame Buurt, ze vormen ook een onmisbaar klankbord. “Experten en buren durven samen met ons groots te dromen en laten ons tegelijkertijd toe om out of the box te denken. Ze durven kritische bedenkingen te maken, waar we mee aan de slag kunnen”.

Tijdens de voorbije maanden heeft het project ‘Geel Bu(u)rt Door’ al grenzen verlegd. “We focussen op de kleine successen en proberen deze te verduurzamen”, vertelt Kristel. Het is tijdsintensief om samen met je gemotiveerde partners een goede basis te leggen voor de Zorgzame Buurt, maar eens die er is, liggen kleine mijlpalen binnen handbereik”, voegt Dorien toe. Een Zorgzame Buurt moet immers van onderuit groeien: “Elke buurt is anders en mensen moeten zelf hun buurt bepalen, al zijn gedreven partners en een ontvankelijke buurt ingrediënten voor succes”.