Wat

Het buurtgericht netwerk Beverlo is een lokaal partnerschap dat inzet op jonge gezinnen in ‘slaapdorp’ Beverlo. De buurt dient als hefboom voor gezinnen met kinderen om zich ten volle kunnen ontwikkelen en ontplooien.

Waar

In Beverlo, stad Beringen.

Wie

De aansturing van het buurtgericht netwerk gebeurt vanuit een stuurgroep met als leden: stad Beringen (dienst samenleven, OCMW, dienst jeugd en sport, Huis van het Kind en twee schepenen), Samenlevingsopbouw RIMO Limburg en Kind & Gezin. Lokale acties worden gecoördineerd vanuit een wijkteam, waar heel wat actoren deel van uitmaken: De Draaischijf (armoedevereniging), Domo (vrijwilligersorganisatie), de wijkagent, de Kantonnale Bouwmaatschappij (sociale huisvesting), Jeugdwelzijnswerk Stad Beringen, Kind en Gezin, OCMW, Dienst samenleven, en outreachend medewerker Huis van het Kind, buitenschoolse kinderopvang de Bengeltjes, een buurtwerker Samenlevingsopbouw RIMO Limburg, Brede School Beringen, VCLB, basisschool Westakker, Kind en Taal en de kringloopwinkel.
De dagelijkse regie ligt in handen van een buurtregisseur (opbouwwerker samenlevingsopbouw RIMO Limburg).

Inhoud

Waarom dit initiatief?

Beverlo heeft als deelgemeente van Beringen een zeer kwetsbare bevolkingssamenstelling. 46% van de bewoners is van niet-Belgische herkomst, 25% leeft onder de kansarmoede index. Daarnaast is er een zeer grote Turkse groep die voor sociaal/maatschappelijk/economisch leven refereert aan Beringen-Mijn en dus niet participeert/geen aansluiting vindt in Beverlo.
Het is de ambitie dat Beverlo uitgroeit tot een warme leefomgeving waar iedereen kwaliteitsvol kan wonen en waar plaats is voor ontmoeting, oog voor elkaar, met een professionele omkadering. Basisvoorzieningen zijn momenteel immers niet gegarandeerd waardoor inwoners uitwijken naar omliggende gemeenten.

Aanpak/ proces

• Vertrekken vanuit een nodenanalyse en meerjarenplan van de stad. Want het buurtgericht netwerk Beverlo is geen losstaand project. De nodenanalyse werd opgemaakt vanuit het Huis van het Kind Beringen. Van bij aanvang werd dit project mee opgenomen in de meerjarenplanning voor Stad Beringen. In deze meerjarenplanning werd er ook voor gekozen om ruimer in te zetten op de leefbaarheid van Beverlo op lange termijn en voor alle doelgroepen, dus niet enkel kinderen en jongeren en hun gezinnen.
• Partnerschappen in de stad vertalen op buurtniveau. Het Huis van het Kind Beringen is een sterk samenwerkingsverband van partners op het vlak van preventieve gezinsondersteuning in Beringen. Met het buurtgericht netwerk gaat het voor een concrete lokale vertaling van dit partnerschap op buurtniveau. De activiteiten en resultaten van het buurtgericht netwerk worden teruggekoppeld op de beleidsgroep Huis van het Kind. Verschillende partners binnen maar ook buiten het Huis van het Kind maken vanuit hun inzet in Beverlo eveneens deel uit van het wijkteam. Tijdens concrete acties gaan partners uit het Huis van het Kind samen aan de slag bij o.a. ondersteuning spel- en ontmoetingsmomenten, outreachende dienstverlening, toeleiding…
• Duidelijke doelstellingen. Het buurtgericht netwerk Beverlo wil vanuit de resultaten van de buurtanalyse sterk inzetten op de volgende doelstellingen:
  • ontmoeting en versterken van sociale cohesie,
  • ondersteuning van uitoefening van grondrechten (met toeleiding naar dienstverlening, vrijetijd, onderwijs, arbeid, huisvesting, gezondheid, cultuur),
  • plaats voor kinderen in de publieke ruimte.

Acties

• Koppeling van de veranderingstheorie aan het meerjarenplan van Beringen. De veranderingstheorie is een uitstekende methode om vooraf te bepalen welke impact je wil hebben in de buurt, hoe je die impact kan genereren en achteraf ook kan gaan meten. Het buurtproject heeft de effecten die het in de buurt wil ressorteren, meteen gekoppeld aan de 7 beleidsdoelstellingen die stad Beringen in het meerjarenplan heeft geformuleerd:

1. Beringen bereikbaar: een verstandig en duurzaam mobiliteitsbeleid.

2. Beringen ondernemend en talentgericht: een beleid dat talent, ondernemingszin en innovatie stimuleert.

3. Beringen bruisend en kindvriendelijk: een beleid dat een levendig en dynamisch verenigingsleven en een gevarieerde vrijetijdsbesteding voor jong en oud stimuleert.

4. Beringen verbindt: een verbindend beleid voor en door de burger.

5. Beringen groeit: een ruimtelijk beleid met een evenwichtige en duurzame ontwikkeling van het kleinstedelijk gebied en de dorpskernen.

6. Beringen leefbaar en veilig: een integraal veiligheids- en preventiebeleid.

7. Beringen toegankelijk en zorgzaam: een beleid gericht op armoedebestrijding en sociale inclusie.

• Het buurtgericht netwerk als aanzet voor een ruimer traject Beverlo Lange Termijn, met een rol voor RIMO Buurtopbouwwerk. De buurtanalyse, opgemaakt in het kader van het buurtgericht netwerk Beverlo, bracht tal van noden in Beverlo aan het licht. In het kader van de meerjarenplanning voor stad Beringen werd beslist om de noden verder te onderzoeken en hierop in te spelen en een ruimer traject ‘Beverlo Lange Termijn’ op te zetten. De doelstelling is om naast het buurtgericht netwerk voor gezinnen met jonge kinderen, ruimer in te zetten op de leefbaarheid van Beverlo voor alle doelgroepen. In dit kader werd de opdracht van RIMO in Beverlo uitgebreid met 50%VTE die ruimer ingevuld wordt als buurtopbouwwerk voor Beverlo.
• Participatie en coproductie. Onder de naam ‘Beverlo Bruist’ wordt er de volgende jaren gewerkt aan een participatief traject dat impact heeft op het welbevinden van de inwoners. Het traject is opgenomen in het Meerjarenplan en beoogt samenhangende/ elkaar versterkende initiatieven op verschillende domeinen, o.a. in samenwerking met een buurtplatform. Er wordt ingezet op nauwe samenwerking en afstemming met het buurtgericht netwerk gezien de vele linken en mogelijkheden. Zowel de opdracht als buurtregisseur (50%VTE) in het kader van het buurtgericht netwerk Beverlo met focus op gezinnen met jonge kinderen, als de opdracht als buurtopbouwwerk (50%VTE) met ruimere doelgroep werd aan RIMO toegekend. Dit biedt de beste garanties voor een optimale inhoudelijke afstemming en wederzijdse versterking van beide projecten.
• Uitbreiding van het activiteitenaanbod in Beverlo. Dat gebeurde in samenwerking met de partners. De reeds bestaande activiteiten werden door het buurtgericht netwerk benut voor verkenning, bekendmaking en het inspelen op de tussentijdse effecten, zoals:
  • Parkies en Halfoogstfeesten 2019
    Het buurtgericht netwerk haakte aan bij deze activiteiten voor de bekendmaking en kennismakingen met tal van gezinnen in Beverlo. Deze contacten brachten signalen en toekomstige trajecten/ samenwerkingen.
  • Pleinfeest en Paasspel De Laar
    Op vraag van een groep van 10 mama’s uit deelbuurt De Laar werd het project ‘samen spelen in je buurt’ dat stadsbreed al was opgestart, nu ook in Beverlo opgestart. In samenwerking met de mama’s en vele partners binnen het buurtgericht netwerk werd een pleinfeest georganiseerd om te werken aan sociale cohesie in de buurt. De buurtwerker legde nauw contact met deze dames, richtte samen een Whatsapp-groepje op waarin tal van info werd gedeeld en speelde in op individuele vragen van de mama’s. Zo ontstond er veel enthousiasme, een paasspel als vervolg en veel animo voor verder gezamenlijk engagement in de buurt. Voor de ontmoetingsmomenten werd een beroep gedaan op spelmateriaal vanuit het Huis van het Kind.
  • Pleinfeest Klaverweide-Wijerdijk
    Ook in deze buurt werd een gezellig pleinfeest georganiseerd in samenwerking met  bewoners, de buurtregisseur en vele partners uit het wijkteam. Dit zorgde voor spel,  ontmoeting, bekendmaking van het netwerk, gesprekken over koetjes en kalfjes, de buurt, ideeën en vragen,… Tijdens het pleinfeest waren partners aanwezig om outreachend vragen te beantwoorden en eventueel dienstverlening op te starten.
• Toeleiding naar vrije tijd.
  In samenwerking met Brede School Beringen en vele andere partners uit het buurtgericht netwerk werd sterk ingezet op toeleiding van (kwetsbare) gezinnen naar vrije tijd in Beverlo. In kader van september sportmaand werd het aanbod van verschillende diensten, verenigingen en sportclubs in Beverlo gebundeld. Door samenwerking op de open klasdag van Basisschool Westakker, warme doorverwijzingen en toeleiding naar het fonds vrijetijdsparticipatie, zorgde het buurtinitiatief ervoor dat vele gezinnen hun weg vonden naar het vrijetijdsaanbod in Beverlo. Het buurtgericht netwerk versterkt de samenwerkingen hierin tussen de verschillende partners. Partners zijn aanwezig tijdens contactmomenten en ondersteunen gezinnen waar nodig via huisbezoeken, … 
• Antiverveelpakketten.
  Tijdens de corona-lockdown werden er vanuit Brede School Beringen antiverveelpakketten voorzien met spelmateriaal. Voor de selectie van gezinnen en bedeling werd er nauw samengewerkt met verschillende partners van Huis van het Kind en het buurtgericht netwerk Beverlo. Ook in Beverlo werden er bij tal van gezinnen stoepbezoeken gedaan. Vanuit deze contacten met kwetsbare gezinnen kwamen tal van signalen, vragen rond uitoefening van grondrechten waarmee het netwerk verder aan de slag ging.

 Al deze acties hebben als effect dat ouders en kinderen de mogelijkheid krijgen om elkaar te ontmoeten, dat elk kind een rijke leervriendelijke omgeving heeft en dat ook gezinnen een aanspreekpunt hebben bij één van de organisaties in het netwerk.

Bereik en impact

Het afgebakende gebied is de deelgemeente Beverlo, opgedeeld in statistische sectoren. Dit vloeide voort uit de opmaak van de buurtanalyse.
Het bereik van het buurtgericht netwerk is toegespitst op de concentratie van kwetsbare gezinnen die gelegen zijn in de statistische sectoren van Haneberg, Beverlo-Dorp en Zuidstraat voornamelijk.
Het bereik van Beverlo op lange termijn gaat alle inwoners van Beverlo aan. Dit gebeurt met verschillende methodieken en via diverse kanalen.
In beide trajecten worden extra inspanningen geleverd naar doelgroepen toe die zich in een kwetsbare situatie bevinden.

Timing

Start 1 juli 2019, einde project voorzien 1 juli 2022.

Leerpunten

• Werk aan een breed draagvlak door te investeren in partnerschappen. Trek daar ruim de tijd voor uit, zodat partners naar elkaar toegroeien en zich op alle niveaus met elkaar verbinden.
• Maak van bij de start een buurt- en impactanalyse op. Doe dat op basis van sociale maar ook ruimtelijke evoluties. Een impactanalyse in samenwerking met alle stakeholders toont hoe je impact kan genereren én evalueren in functie van bijsturing op het terrein, in de buurt, maar ook in de beleidsevaluatie door het lokaal bestuur.
• Streef naar evenwicht tussen enerzijds theoretische modellen en referentiekaders en anderzijds werken op actieniveau.

Toekomst

Om met het buurtgericht netwerk op langere termijn impact te hebben op de gezinnen met kinderen in Beverlo, wordt er aan de slag gegaan met de verschillende tussentijdse effecten: draagvlak bij alle betrokken partners in het wijkteam en in de stuurgroep, de stem van kinderen en gezinnen die reeds weerklonken heeft in de ruime bevraging rond ontmoetingsmogelijkheden in Beverlo en het door het wijkteam opgemaakte actieplan.
Doel is dat de partners in Beverlo elkaars aanbod nog beter leren kennen, in hun aanbod gezamenlijk verbindingen leggen, dit gezamenlijk aanbod nog beter bekend maken, een antennepunt tot stand brengen waar mensen terecht kunnen met hun vragen en verder experimenteren.
Ook de buurtbewoners verder versterken om initiatief te nemen in de buurt met aandacht voor de meest kwetsbaren is een doelstelling.
Stad Beringen wil ook in andere buurten en wijken investeren in het tot stand brengen van inclusieve en zorgzame buurten door buurtgericht zorg- en ondersteuning te organiseren. Ook andere stadsdiensten zetten hierop in, met name stadsontwikkeling, mobiliteit, lokale economie…: naast welzijn en zorg toch wel belangrijke hefbomen.
Daarbij moet er bijzondere aandacht gaan naar cultuursensitieve zorg want de inwoners met een andere etnisch-culturele achtergrond vormen een zeer grote groep in de stad.
De weg naar buurtzorg en inclusieve en zorgzame buurten zal per buurt of wijk verschillen, maar de diversiteit daarvan is net rijkdom.

Meer weten?

Expoo - Buurtgerichte netwerken voor kinderen en gezinnen
https://www.rimo.be/project/projectverkenning-beverlo/